Bushcraft, czyli sztuka radzenia sobie w buszu
Bushcraft to słowo, o którym z każdym kolejnym rokiem robi się coraz głośniej. Wszystko za sprawą miłośników odcięcia się od cywilizacji, dla których wyjazd na łono dzikiej natury to czysta przyjemność. Taki reset od miasta to dla wielu ucieczka przed stresem i wszelkimi troskami. To jednak jeszcze w pełni nie oddaje, czym dokładnie jest bushcraft. Przeczytaj i dowiedz się więcej!
Co to jest bushcraft?
Krótka historia bushcraftu
Bushcraft to dziedzina, która rozwinęła się dopiero kilkadziesiąt lat temu. Początkowo jednak rozpowszechniano nią pod nazwą "woodcraft". Pierwszymi osobami, które się nim zajęły byli m.in. George „Nessmuk” Sears, Daniel Beard, Ernest Thompson Seton, Horace Kephart, Richard Graves i Elmer Harry Kreps. Jednak najbardziej uznanym prekursorem tej dziedziny okazał się Polak – Mors Kochański. Jako syn polskich emigrantów w Kanadzie, dorastając na farmie w Saskatchewan, ponoć od najwcześniejszych lat przejawiał zainteresowanie naturą. Dlatego też, kiedy w latach 60. rozpoczął studia, równolegle rozwijał on swoją pasję radzenia sobie w dzikiej, kanadyjskiej naturze. Owocem jego pracy stała się książka "Northern bushcraft', która wydał w 1988 r. Pionierskie w dziedzinie bushkraftu dzieło bardzo szybko stało się bestsellerem i natchnęło innych do zapoznania się z tą dziedziną. Wkrótce potem Mors Kochański został również szkoleniowcem żołnierzy armii kanadyjskiej, amerykańskiej, brytyjskiej, a także i szwedzkiej.
Moda na bushcraft w Europie została zapoczątkowana w latach 90., kiedy to w telewizji zaczęto emitować programy autorstwa Reymonda Paula Mearsa – z wykształcenia leśnika, a z pasji instruktora bushcraftu, który został prezenterem BBC. To właśnie on został gospodarzem programu poświęconego survivalowi oraz sztuce bushcraftu. Nakęconego przez niego programy edukacyjne o tej tematyce, zgromadziły przed telewizorami tysiące ludzi.
Bushcraft – na czym polega?
Oznaczający w dosłownym tłumaczeniu “rzemiosło dziczy, krzaków” termin bushcraft to ogół umiejętności oraz wiedzy niezbędnej do przeżycia na łonie dzikiej natury. Bushcraft w minimalnym stopniu wspomagany przez zdobycze techniki (np. podstawowe narzędzia), polega jednak na tym, by zaadoptować się do panujących warunków. Jest on więc także związany z umiejętnością dostosowania się do natury oraz bycia z nią w harmonii. Współcześnie wyróżnia się 4 odmiany bushcraftu. Mimo iż mają one podobne założenia, różnią się one miedzy sobą m.in. podejściem. Są to bushcraft:
- Praktyczny – jest bardzo zbliżony do surwiwalu oraz bazuje na użyciu wszystkich dostępnych metod i narzędzi, które pozwalają na przeżycie w lesie;
- Rekonstrukcyjny – łagodna odmiana bushcraftu prymitywnego, która dopuszcza użycia sprzętu survivalowego;
- Prymitywny – opiera się na zastosowaniu technik pierwotnych, przy jednoczesnym maksymalnym ograniczeniu użycia współczesnych narzędzi;
- Filozoficzny – czyli sposób spędzania wolnego czasu na łonie natury z przyczyn czysto rekreacyjnych.
Wyposażenie do bushcraftu
W zależności od wybranego rodzaju bushcraftu, w mniejszym lub większym stopniu dopuszcza się w nim zastosowanie ekwipunku, który pomoże przetrwać w dziczy. Sprzęt ten musi więc spełniać kilka istotnych cech. Przede wszystkim powinien on być praktyczny, maksymalnie lekki, kompaktowy i niezawodny. To, co znajdzie się na wyposażeniu bushcraftera, zależy od niego samego. W zależności od potrzeb i własnych preferencji są to zazwyczaj elementy takie jak:
- Plecak – w tej roli znakomicie sprawdzą się plecaki trekingowe, a na nieco dłuższe wypady – plecaki wyprawowe;
- Nóż – ewentualnie dobry scyzoryk lub narzędzie typu multitool. Konieczna może okazać się również ostrzałka do noży.
- Narzędzia typu siekiera lub piła – do wykonania schronienia;
- Krzesiwo – do rozpalania ognia
- Kubek – butelka, bidon lub inne podstawowe naczynia turystyczne;
- Śpiwór – materac, mata samopompująca lub hamak do spania;
- Latarka – lub czołówka.
Akcesoria bushcraftowe warto również rozbudować o gadżety takie jak apteczka, worek wodoszczelny, kuchenka turystyczna, moskitiera oraz bielizna termoaktywna – dla własnej wygody.
Bushcraft a survival – różnice
Obie te dyscypliny bardzo często są ze sobą mylone, aczkolwiek znacznie się one od siebie różnią. Różnica pomiędzy nimi polega na tym, że survival to bezkompromisowa sztuka przetrwania w przeciwieństwie do bushcraftu, który opiera się na życiu w dziczy w zgodzie z naturą. Survival zakłada poradzenie sobie w lesie za wszelką cenę – nie zawsze z poszanowaniem natury. Ponadto termin ten odnosi się nie tylko do przetrwania na łonie natury, ale i we współczesnej cywilizacji, np. w obliczu wielkiej katastrofy. Zdaniem niektórych bushcraft jest bardziej lajtową wersją survivalu, który bywa surowy i zimny. Jest tak, ponieważ bushcraft dopuszcza możliwość zabrania ze sobą większej ilości wyposażenia, co zapewnia uczestnikom wyprawy większego komfortu. Survival jest więc nastawiony na radzenie sobie w znacznie bardziej ekstremalnych sytuacjach i okolicznościach przyrody. Z tego też względu bushcraft jest polecany osobom, które są bardziej nastawione na wypoczynek i relaks. Zdaniem specjalistów od survivalu różnica między tymi dwoma pojęciami polega również na tym, że survivalu człowiek się uczy, podczas gdy bushcraft się po prostu uprawia. Ostatnią niezwykle istotną różnicą pomiędzy nimi jest cel. Survival ogranicza się jedynie do sztuki przetrwania. Z kolei bushcraft stawia na kontakt z naturą i jej ochronę.